Alpacahandel en broodfok alpaca's

Gepubliceerd op 15 december 2023 om 11:23

Dit is de periode dat veel cria's die geboren zijn in het voorjaar, de leeftijd van 6 à 7 maanden bereiken en veel alpaca veulens verkocht gaan worden. De jonge merrie veulens kunnen vaak nog wel iets langer bij de moeder blijven, als de moeder zelf afspeent en het veulen niet meer laat drinken. Anders is het voor de merrie te intensief om het veulen zo lang te voeden. Zeker als de merrie wederom gedekt en weer drachtig is. Jonge hengstveulens kunnen kleine boefjes worden en al dekneiging hebben, en daardoor voor veel onrust bij de merries zorgen. Daarom is het voor hengstveulens wel zaak dat deze op tijd afgespeent worden en bij volwassen ruinen in een kudde geplaatst worden. 

 

Het afgelopen jaar ben ik veel trieste dingen tegengekomen in de alpacahandel toen ik voor een alpacahouder die de kudde wilde uitbreiden, mede op zoek ging op internet. En wat me ook opviel dit jaar, en mij veel zorgen baart is het overfokken van merries. 

Het lijkt een feit dat er steeds meer gefokt wordt met alpaca's, daar zullen buitenom de populariteit van de alpaca, de verdiensten een grote rol in spelen. Er wordt echter zoveel gefokt dat velen hun veulens niet meer kwijt kunnen. Ook omdat op sites als Marktplaats alpaca's voor een prikkie aangeboden worden; 400 of 500 euro voor een alpaca. En hier ben ik veel ellende tegengekomen. 

Handelaren die hun veulens op de leeftijd van 3,5 maand aanbieden! 'Omdat ik 2 maanden op vakantie ga, moet ik ervan af". Hoe kun je een veulen van 3,5 maand van de moeder afhalen?! Of bij navragen of een veulen al brokken eet, en wat voor brok, ook omdat je wilt weten met wat voor aanbieder je te maken hebt en wat doorvraagt, een reactie krijgt als: 'ja, euh, dat weet ik niet hoor wat voor brok, gewoon korrels! Je moet niet zo zeuren, wil je die alpaca nu hebben of niet?!" Of een veulen wat helemaal alleen op een veldje staat. Of een handelaar op een klein stukje grond in een woonwijk waar de dieren niet de ruimte hebben, en puur voor de handel gefokt worden. Er is ook veel handel in alpaca's naar het buitenland en vooral vanuit Nederland. Of alpacaveulens die op het vliegtuig voor een zeer lange reis gezet worden. Wat een stress zal dit zijn voor de jonge veulens; van de moeder gescheiden worden wat al stress geeft en dan met meerdere veulens op het vliegtuig gezet worden. Wat overkomt je dan als kleintje. 

 

Een gerenomeerde fokker zet zijn alpaca's vaak niet voor die prijs te koop, al zie ik daar de prijzen ook dalen. Vaak is een top-dekhengst voor duizenden euro's aangekocht die de merries heeft gedekt, en voor nageslacht heeft gezorgd met goede afkomst, bouw en wolkwaliteit. Echter geven veel hobby farmers niet om de wolkwaliteit en gaan ze voor goedkopere alpaca's op marktplaats kijken. 

 

Ik hoor ook over fokkers die andere alpacahouders opbellen met de vraag of ze niet nog plaats hebben voor een veulen omdat ze hun veulens niet kwijt kunnen. Of fokkers die een kudde veulens te leen aanbieden bij (onervaren) mensen met grond, omdat ze zelf niet genoeg weide meer hebben om ze af te kunnen spenen, of tijd hebben om de veulens te verzorgen. Ik begrijp zelf niet goed waarom men dan zoveel veulens gefokt heeft, als men er geen plek en tijd voor heeft.

 

Het lijkt helaas allemaal op 'broodfok'. 

 

Of veulens die bij een tuincentrum te koop staan, en mensen die daar komen winkelen in een impuls alpaca's aankopen omdat ze zo schattig zijn maar geen idee hebben waar ze aan beginnen. Ze staan zoveel te koop dat het gewoon lijkt, en mensen niet meer beseffen wat voor verzorging de alpaca nodig heeft ten opzichte van een geit of schaap. Ik krijg steeds meer het idee dat de alpaca als een geit of schaap gezien en verzorgt wordt. Zoveel nieuwe eigenaren hebben eigenlijk ook helemaal niet genoeg grond, of er wordt 1 alpaca aangekocht en tussen andere dieren ingezet. Met alle gevolgen van dien voor de alpaca. Of er worden koppeltjes verkocht wat echt niet kan. Alpaca's hebben hun eigen specifieke noden en verzorging daar moet men goed over nadenken en zich inlezen voordat men alpaca's aanschaft. Dat gebeurd helaas vaak niet genoeg. Ook zien beginnende alpacahouders door de bomen het bos niet meer zien als het over de juiste informatie over verzorging, voeding en huisvesting gaat. Er wordt zoveel verkeerde en verschillende informatie verspreid, en als mensen bepaalde verkeerde info maar vaak genoeg lezen of horen, begint het waarheid te worden, dat vind ik zorgelijk. Vele goede alpacahouders gaan er maar niet meer tegenin om botte of nare discussies te voorkomen. 

 

Wat ik heel veel zie is fokkers die 3 veulens aan een beginnend alpacahouder verkopen. Vaak ook gemixt; 1 merrietje en 2 hengstje of 2 merrietjes en 1 hengstje. Drie veulens, net van de moeder af en nog niet volwassen. De veulens hebben nog nooit de taak gehad om te waken (wat een alpaca doet) over de kudde. Dat doen de volwassen alpaca's over de kleintjes. Dus de veulens voelen zich onveilig zonder volwassen alpaca. In feite heb je drie kleutertjes in de weide zonder volwassen voorbeeld of iemand die ze opvoed en over ze waakt. Allemaal heel normaal alpaca kuddegedrag wat de veulens missen. De kleintjes zullen opgroeien en het wel overleven. Maar ik ben er een groot voorstander van om 1 wat oudere alpaca erbij te nemen, van minimaal iets ouder dan een jaar. Gemixte sexse is ook een risico; ik zie regelmatig dat het ene hengstje, ookal is hij later gecastreerd, toch dominant gedrag gaat vertonen en de merries als zijn harem gaat zien. En dat hobby houders 'bang' worden van het hengstje/ruintje en daarom toch verkocht wordt. Of een merrie tussen twee ruinen, waar de ruinen toch blijven dekken en de merrie veel stress bezorgen of fysiek beschadigen inwendig. Ik zou nooit geen risico nemen, en altijd kuddes van hetzelfde geslacht verkopen of aanschaffen. 

 

Zoals met alle dieren die populair zijn, gaat geld een grote rol spelen, en ontstaat er broodfok en dierenleed.  

 

Merries die jaar in jaar uit drachtig zijn. Net een cria hebben gekregen en na 2 weken weer gedekt worden. Een alpaca is 11.5 maand drachtig, dit betekent dat ze eigenlijk altijd drachtig is. Ik zie ook al veel fokmerries van rond de 10 jaar te koop staan of berichten voorbij komen waarbij letterlijk staat: 12 jaar oud en 10 mooie veulens van gehad. De merrie heeft de eigenaar vele veulens gegeven, en nu is ze op...en mag ze weg. Waar is het respect voor de merrie die de eigenaar zoveel heeft opgeleverd? Mag ze niet in haar bestaande kudde nog van een mooi en rustig leven genieten? Ze moet waarschijnlijk plaats maken voor een jongere merrie die op haar beurt ieder jaar voor een veulen kan zorgen. Ik begrijp het, de kudde wordt te groot als je de oudere merries die niet meer voor voorplanting kunnen zorgen, houd.

Je leest het in mijn toon, ik kan er niet goed tegen. ik begrijp dat er gefokt moet worden maar doe het met respect voor het dier. Het zijn dieren die 20 tot 25 jaar oud kunnen worden, enorm aan hun kudde hechten, en banden opbouwen. Het zijn gewoonte dieren, veel van eigenaar en kudde wisselen is niet wenselijk voor de alpaca.  En dan de hele jonge merries van een jaar oud, waar al mee gefokt wordt. Een alpaca is pas volwassen op de leeftijd van 2 jaar. Ik vind het heel triest.

 

De dekhengsten hebben soms ook een hard leven. Ik kom tegen dat de dekhengst in een bepaalde periode van het jaar, keer op keer in een busje op pad is in zijn ééntje, en continue aan het dekken is. Dit kost energie voor de hengst. Het komt voor dat de hengst niet goed wordt bijgevoerd met vitamines en mineralen en zijn extra vitamine AD3E niet krijgt maar wel zijn 'werk' dag in dag uit moet doen. Deze hengsten zijn snel versleten; ik weet een geval waarbij de dekhengst niet meer op zijn voorpoten kan staan door vitaminegebrek. Zorg goed voor de dekhengsten; zorg dat ze niet alleen in een weide staan, niet alleen op pad hoeven in een busje, maar altijd gezelschap hebben. En voer ze goed bij met specifieke alpacabrok. Nu zal dit voor de meeste gerenomeerde grote fokkers absoluut niet gelden, ze hebben ook veel geld betaald voor een dekhengst en verzorgen de dieren goed, maar bovenstaande komt steeds vaker voor. En dekhengsten worden veelvuldig doorverkocht om inteelt te voorkomen. 

 

Wat zal de toekomst de alpaca brengen als we zo door gaan met het overfokken van alpaca's? En er een overschot ontstaat? En als er straks meer oudere merries zijn die niemand meer wil? Zal er dan een wet komen dat we hier in Europa ook alpacavlees mogen eten zoals in Nieuw Zeeland en Australie al het geval is? Je moet er toch niet aan denken; jong zuigvlees van alpacaveulen in de supermarkt? Ik vind het een horror scenario, maar het zou zomaar kunnen. Komt er misschien meer wetgeving rond het fokken en houden van alpaca's? Ik heb geen idee. Ik hoor meer alpacahouders die zich veel zorgen maken, die ook zien hoeveel er gefokt wordt, hoeveel misstanden er zijn en hoeveel aanbod van alpaca's er is. 

 

Ik heb afgelopen winter één keer de AAB (alpaca association benelux) gemaild uit onmacht, omdat ik op marktplaats een kudde alpaca's tegenkwam die zeker 2 jaar niet geschoren waren en de eigenaar vertelde niet van plan te zijn ze te gaan scheren terwijl het hoogzomer was. Ook de AAB kan hier niets aan doen, ze weten van de misstanden. 

 

Er komen ook steeds meer alpaca's in de Alpaca rescue terecht, en niet alleen in Nederland. Er zijn zelfs wachtlijsten bij de rescue. Denk bij de aanschaf van alpaca's ook eens aan de Alpaca rescue, waar alpaca's te koop staan die een mooie nieuwe plek verdienen. 

 

Laten we er met zijn allen voor proberen te zorgen, dat het overfokken van merries minder wordt, er minder veulens in de handel komen, het dier met respect voor zijn natuur en noden behandeld en verzorgt blijft worden. Mensen op een nette manier bewust maken als we misstanden zien. En iedereen rekening houd met hoeveel ruimte en tijd hij of zij heeft voor veulens en alpaca's en extra weide en kudde kan creëren bij geboortes van hengstjes heeft die moeten worden gescheiden.

 

Laat de alpaca een beetje 'speciaal' blijven, wat deze mooie, lieve, gevoelige en inteligente dieren voor mij, en vele anderen, in ieder geval zijn.  

 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.